تجلی «امت واحده اسلامی» در قانون اساسی
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۳۱۰۳۱
یکی از راهبرد‌های مهم برای مقابله با نظام سلطه در حوزه سیاسی و اجتماعی که اسلام بسیار بر آن سفارش کرده است، حفظ وحدت و دوری از تفرقه است، چرا که از جمله عواقب تفرقه، به هدر رفتن نیرو‌ها و از دست دادن عزت و آسایش و استقلال است.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، یکی از راهبرد‌های مهم برای مقابله با نظام سلطه در حوزه سیاسی و اجتماعی که اسلام بسیار بر آن سفارش کرده است، حفظ وحدت و دوری از تفرقه است، چرا که از جمله عواقب تفرقه، به هدر رفتن نیرو‌ها و از دست دادن عزت و آسایش و استقلال است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رهبر معظم انقلاب نیز مصلحت الزامی و اهم امروز جامعه اسلامی را وحدت امت اسلام برشمردند و از آن به عنوان امری کلیدی برای ایستادگی در برابر دشمنان اشاره داشته و فرمودند: «امروز مانند همیشه و بیش از همیشه، مصلحتِ الزامی امّت اسلامی، در وحدت است؛ وحدتی که ید واحده در برابر تهدید‌ها و دشمنی‌ها پدید آورد و بر سر شیطان مجسّم، آمریکای متجاوز و غدّار و سگ زنجیری‌اش رژیم صهیونیستی، رعدآسا فریاد کشد و در برابر زورگویی‌ها، شجاعانه سینه سپر کند. این معنی فرمان الهی است که فرمود: وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا. قرآن حکیم، امّت اسلامی را در چهارچوب «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم» معرّفی می‌کند و از او وظیفه «وَلا تَرکَنوا اِلَی الَّذینَ ظَلَموا»، «وَلَن یَجعَلَ اللهُ لِلکافِرینَ عَلَی المُؤمِنینَ سَبیلًا»، «فَقاتِلوا اَئِمَّةَ الکُفر» و «لا تَتَّخِذوا عَدُوّی وَ عَدُوَّکُم اَولِیاء» را می‌طلبد، و برای اینکه دشمن را مشخّص کند، حکمِ «لا یَنهٰکُمُ اللهُ عَنِ الَّذینَ لَم یُقاتِلوکُم فِی الدّینِ وَلَم یُخرِجوکُم مِن دِیارِکُم» صادر می‌فرماید. این فرمان‌های مهم و سرنوشت‌ساز، هرگز نباید از منظومه فکری و ارزشی ما مسلمانان جدامانده و به‌دست فراموشی سپرده شود.» (۷/۵/۱۳۹۹)
امروز و در گام دوم انقلاب اسلامی که دشمنان این ملت و مسلمانان جهان بیش از هر زمان دیگری، بر طبل تفرقه و تشتت میان پیروان پیامبر خاتم (ص) می‌کوبند و تلاش می‌کنند تا هر رویداد یا مسئله کوچکی را به یک حادثه بزرگ برای تضعیف قدرت مسلمانان و نابودی جهان اسلام تبدیل کنند، توجه به ابعاد پیچیده و چندلایه این توطئه شوم و خنثی‌سازی آن، بیش از هر زمان دیگری برای جوامع اسلامی واجب و حیاتی است و تحقق این اتحاد امت اسلامی، زمینه‌ساز رشد و تعالی مسلمانان و دستیابی به تمدن نوین اسلامی است که در آن، آحاد مسلمین در عین اعتقاد به مقدسات خود، بر مشترکات حیات‌بخش اسلام در مقابل دشمن مشترک پافشاری کنند.
وحدت امت اسلامی در نهایت نویدبخش تشکیل امت واحده است که خود ابزار تحقق یک آرمان نهایی یعنی حکومت عدل جهانی و تمدن‌سازی در سطح جوامع و جهان اسلامی است. البته در مسیر ائتلاف‌سازی مسلمین، تمامی ابزار‌ها و امکانات و منابع باید به کارگرفته شود، چرا که جز در این صورت، ائتلاف‌سازی ملل اسلامی و تحقق امت واحده اسلامی به‌صورت مطلوب محقق نمی‌شود.
انتخاب اسلام برای مبارزه با استبداد و استکبار، تحول نوینی است که پس از انقلاب اسلامی روی داده است. پیش از آن حتی گروه‌ها و احزاب سیاسی ایرانی نیز اعتقاد راسخی به توانا بودن اسلام در مبارزه علیه بیداد و ستم نداشتند، ولی انقلاب اسلامی ایران نشان داد که اگر اسلام به خوبی تفسیر شود می‌تواند مقتدرترین رژیم‌های سیاسی را براندازد و خود به جای آنها حکومت کند. این حادثه توجه گروه‌ها و جنبش‌هایی را که سال‌ها به دلیل انتخاب نحله‌ها و مکاتب دیگر، در نیل به آرمان‌های سیاسی خود شکست خورده بودند به خود جلب کرد. در این میان تبدیل فلسطین از یک مسئله ناسیونالیستی یا کمونیستی به یک مسئله اسلامی یکی از برجسته‌ترین ارزش‌هایی است که از انقلاب اسلامی به عاریت گرفته شد؛ بنابراین جنبش‌های آزادی‌خواهانه فلسطین دریافتند که برای خارج شدن از بن‌بست مبارزه بی‌فرجام خود، اسلام و اتکا به آن و ظرفیت‌های آن تنها ابزار کارآمدی است که باید به آن تمسک یافت.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و استیلای گفتمان اسلام سیاسی بر نظام برآمده از انقلاب اسلامی، ماهیت نظام سیاسی پیشین دگرگون شده و نظام جمهوری اسلامی در ایران بنا شد. در واقع انقلاب اسلامی ایران علاوه بر ایجاد حاکمیت و نظام سیاسی، رسالت دیگری نیز پذیرفته و آن را در قانون اساسی تثبیت و تایید کرده است. رسالت بزرگ و مهم انقلاب اسلامی، تمدن‌سازی بوده که به اشکال مختلف در اصول متعدد قانون اساسی آمده است. انقلاب اسلامی به حکم آیه کریمه «إِنَّ هَٰذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ» با درج و تثبیت اصل ائتلاف‌سازی در قانون اساسی، آن را رسالت نظام انقلابی دانسته و خود را موظف به اجرای آن می‌داند.
قانونگذار اساسی با این رویکرد که حکومت اسلامی منحصر به ایران نیست بلکه رهایی و نجات امت مسلمان از سایه ستم و زور و ظلم در هر گوشه‌ای از دنیا را هدف و ضرورت می‌شمارد و ایجاد اتحاد و تحقق امت متحد اسلامی در همه شئون را از لوازم توفیق در این امر می‌داند، اصل یازدهم قانون اساسی را طراحی و تدوین کرده و در جریان تصویب این اصل راهبردی، شهید بهشتی (ره)، نائب رئیس مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، در توضیحی پیرامون اصل و رویکردی که برای تدوین آن وجود داشت فرمودند: «انقلابی که در ایران بود یک انقلاب جغرافیایی و ایرانی نیود بلکه یک انقلاب اسلامی بود. هرچند ما در ایرانیم، ولی آنچه در شعار همه بود، حکومت اسلامی بود و اسلام منحصر به ایران نیست و ما هدفمان این است که همه مسلمانان در همه کشور‌ها از زیر بار استبداد و استعمار و ظلم نجات پیدا کنند و برنامه‌های اسلامی پیاده شود، همان‌طور که برادران اهل سنت تذکر دادند ما بایستی در انقلاب توجه به اسلام و همه کشور‌های اسلامی داشته باشیم و نبایستی فقط به کشور خودمان چشم بدوزیم...» (مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، ج ۱، ص ۴۵۰)
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر اتخاذ موضع اصل یازدهم به عنوان راهبردی اساسی در مبارزه با استبداد و استعمار و آزادی امت تحت سلطه مسلمان، ضوابط و اصول اساسی و مهم دیگری را نیز در تکمیل این هندسه ترسیم کرده است که گرچه تشکیل و تحقق امت واحده اسلام دال مرکزی و ضرورت اساسی آن است، اما تنظیم سیاست خارجی کشور بر اساس «معیار‌های اسلام، تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان و حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان» برای تحقق نظام اسلامی مبتنی بر "کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توام با مسولیت او در برابر خدا" و "نفی هرگونه سلطه‌گری و سلطه‌پذیری" (مصرح در بند ۱۶ اصل سوم) و حمایت از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان (مصرح در اصل ۱۵۴ قانون اساسی) ابعاد دیگر راهبرد نظری جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را تشکیل می‌دهند.
مجید شهماروند، حقوقدان
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: انقلاب اسلامی قانون اساسی امت اسلام امت واحده ت اسلامی کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۳۱۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برای نخستین‌بار؛ انتشار دست‌نوشته رهبر انقلاب در دفتر کتابخانه وزیری+عکس
امام خمینی(ره) در اردیبهشت 1323 مطلبی را در دفترچه یادداشت‌های آقای وزیری مکتوب کرد که امروزه به عنوان قدیمی‌ترین متن مبارزاتی ایشان از آن یاد می‌شود و به نامه قیام لله مشهور است 30 سال پس از نگارش این متن توسط امام خمینی، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای نیز در تاریخ 1353/1/17 دست خطی را در این دفتر مرقوم می‌کنند که برای نخستین بار توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر می‌شود.
به گزارش مشرق، مرکز اسناد انقلاب اسلامی نوشت: در این مکتوبه که پس از تبعید رضا خان و در ابتدای سلطنت محمدرضا پهلوی نگارش شده است امام با مهیا دانستن شرایط برای قیام اسلامی از حق طلبان درخواست می کند که منافع شخصی را رها کنند و به فکر حرکت اصلاحی به منظور اعاده اسلام باشند.یکی از نکات بسیار مهم این نامه امتزاج دقایق عارفانه و آیات قرآنی به منظور انعکاس وظیفه کنشگری عموم و خواص است. از آغاز که با استناد به آیه "قُلْ اِنَّما اَعِظُکُم بِواحِدَةٍ أنْ تَقُومُوا لله مَثنی وَ فُرادی" کلام پی گرفته می‌شود و با حکایت مبارزات پیامبران ادامه پیدا می کند و درنهایت با استناد به آیه " وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً اِلَی الله ِ وَ رَسولِهِ ثُمَّ یُدرِکْهُ الْمَوتُ فَقَد وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی الله" سخن پایان می پذیرد.
۳۰ سال پس از نگارش این متن توسط امام خمینی در تاریخ ۱۳۵۳/۱/۱۷ آیت‌الله سید علی خامنه‌ای نیز دست خطی را در این دفتر مرقوم می کنند که امروز برای نخستین بار توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر می شود.آیت‌الله خامنه‌ای نیز در یادداشت خود با استناد به آیه " وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَکْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا" از عدم کنشگری متولیان امور دینی و عموم امت اسلامی در قیام برای تحقق اسلام گله کرده و آمدن روزی را آرزو دارد که با کنار رفتن مکاتب مادی و سست پایه، اسلام به عنوان برنامه زندگی و بنیان اساسی نظام اجتماعی به کار گرفته شود. متن کامل این نامه بدین شرح است:«زیارت گنجینه گرانبهائی از کتاب و نوشته ی اسلامی که محصول کوششی ارجمند است بیننده را به یاد اقیانوس بیکران فرهنگ عمیق و غنی و عریق اسلام عزیز می افکند که در روزگار ترکتازی افکار و مکاتب و فرهنگهای سست و بی پایه ی بشری و در عهدی که پوشالی ترین بنیانهای فکری را در فکر و دل جهانیان مرتبت‌ها و پایگاه‌هاست همچنان و همچنان در عزلتخانه ی کتابها و کتابخانه ها زندانی است و در محوطه ئی بسی دور از زندگی و عمل پیروان اسلامی، تبعیدی. و متولیان و منادیان و مدعیانش را چیزی که کمتر به خاطر است و بیشتر در نسیان، رسالت و مسئولیت و تعهد خطیری است که قرآن و اسلام بدوش آنان نهاده که: و اذ اخذ الذین اوتو الکتاب لتبیننه للناس و لا تکتمونه .... به امید آن روز که امت عظیم اسلام، قرآن و اسلام را همچون برنامه ی زندگی و بنیان اساسی نظام اجتماعی به کار گیرند... به امید بیداری ها و درس گیری ها... به امید تجلی حماسه ی اسلام و تشیع در زادگاه و پرورشگاه اسلام و تشیع در روز دوشنبه ۱۲ ربیع الاول هزار سیصد و نود و چهار هجری قمریدر حضرت مؤسس عالیقدر کتابخانه ادوم الله برکات وجوده الشریف نگاشته آمد۵۳/۱/۱۷سید علی خامنه‌ای »
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت